بررسی رابطه بین فاصله از مرز و میزان درآمد و اشتغال در قاچاق کالا (مطالعه موردی بخش خاو و میرآباد- مریوان)

چکیده کالاهای قاچاق از مناطق مرزی وارد می‌شوند، بنابراین، مرزها از این لحاظ دارای اهمیت زیادی هستند. از مناطق مرزی مهم خاورمیانه که دست‌خوش حوادث گوناگونی بوده است، مناطق مرزی ایران با کشورهای همسایه‌اش است. قاچاق در کشور ایران به دلیل شرایط خاص جغرافیایی برای ورود و خروج کالا و نبود شرایط با ثبات در کشورهای همسایه، بسیار قابل توجه است. هدف این تحقیق، بررسی وجود یا عدم وجود رابطه بین میزان فاصله روستاهای بخش خاو و میرآباد مریوان از مرز و اثرگذاری قاچاق در آن‌ها است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و بنا بر روش توصیفی و همبستگی است. روستاهای بخش خاو و میرآباد شهرستان مریوان جامعه آماری این تحقیق است. برای گردآوری اطلاعات با توجه به فاصله روستاها از مرز با روش نمونه‌گیری طبقه‌بندی شده و به صورت تصادفی 5 روستا انتخاب و برای پرسشگری با استفاده از رابطه کوکران 140 خانوار به عنوان نمونه مورد سؤال قرار گرفته‌اند. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که رابطه‌ای معکوس میان میزان درآمد، قاچاق کالا و فاصله از مرز با ضریب 499/0- در روش پیرسون و 580/0- در روش اسپیرمن با سطح معناداری 01/0 وجود دارد. همچنین بین تعداد افراد مشغول به قاچاق در روستاها و میزان فاصله از مرز، رابطه معناداری مشاهده شد. به این صورت که در روستاهای نزدیک مرز، تعداد افراد مشغول به قاچاق کالا افزایش پیدا می‌کند، تا جایی که به 100 درصد می‌رسد و با فاصله گرفتن از مرز در روستاهای با فاصله متوسط یا دور از مرز، این میزان کاهش پیدا می‌کند، تا جایی که به 3/33 درصد (حدود یک سوم) کاهش پیدا می‌کند. این یافته‌ها نشان دهنده اثرگذاری قاچاق کالا در روستاهای مرزی نسبت به روستاهای دورتر از مرز است. با توجه به یافته‌های پژوهش راهکارهای اجرایی مناسب فعالیت‌های اشتغالی جایگزین قاچاق با توجه به توانمندی‌های منطقه است‌.